1. Początki i życie rodzinne
Józef Ulma (ur. 2 marca 1900) i Wiktoria z domu Niemczak (ur. 10 grudnia 1912) pobrali się 7 lipca 1935 r. w parafii św. Doroty w Markowej. W ciągu kolejnych lat na świat przyszło sześcioro ich dzieci:
-
Stanisława (ur. 18 lipca 1936)
-
Barbara (ur. 6 października 1937)
-
Władysław (ur. 5 grudnia 1938)
-
Franciszek (ur. 3 kwietnia 1940)
-
Antoni (ur. 6 czerwca 1941)
-
Maria (ur. 16 września 1942)
W chwili tragicznych wydarzeń Wiktoria była w szóstym – według niektórych źródeł nawet siódmym – miesiącu ciąży z siódmym dzieckiem
2. Bohaterska postawa podczas okupacji
Po wkroczeniu Niemców do Markowej ukazywanie pomocy Żydom groziło karą śmierci. Mimo to Ulmowie przyjęli pod swój dach osiem osób żydowskiego pochodzenia (m.in. rodzinę Saula Goldmana), ukrywając je na strychu swojego domu. Dom Ulmów stał się wtedy „gospódźcem” dla prześladowanych i umierających z głodu czy chorób.
3. Męczeńska śmierć
W nocy 24 marca 1944 r. niemiecka żandarmeria wraz z miejscową policją otoczyła gospodarstwo w Markowej. Najpierw zamordowano ukrywających się Żydów, a następnie Józefa, Wiktorię (z nie narodzonym jeszcze dzieckiem) i siedmioro ich dzieci. W ten okrutny sposób hitlerowcy chcieli zastraszyć mieszkańców regionu, lecz sąsiedzi Ulmów kontynuowali pomoc Żydom aż do końca wojny.
4. Wyróżnienia i proces beatyfikacyjny
-
1995 – Józef i Wiktoria Ulmowie zostali uhonorowani medalem „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata” przez Instytut Yad Vashem.
-
2010 – prezydent RP Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył ich Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
-
2003–2011 – pierwszy etap procesu beatyfikacyjnego na szczeblu diecezjalnym w grupie męczenników II wojny światowej.
-
2017 – proces wyłączono ze wspólnej grupy męczenników i prowadzono jako odrębną przyczynę Sług Bożych Ulmów.
-
17 września 2022 – papież Franciszek promulgował dekret o ich męczeństwie (wraz z nienarodzonym dzieckiem).
-
10 września 2023 – beatyfikacja całej rodziny przez kard. Marcello Semeraro w Markowej – pierwszego w historii Kościoła katolickiego wyniesienia na ołtarze pełnej rodziny.